مطالعات نهم(سوالات متن)درس یازدهم
سوالات متن فصل شــشــم - درس11
1-با تسلط افغان ها و قتل شاه سلطان حسین ، ایران گرفتار چه بحران هایی شد؟
ایران گرفتار
تجزیه و تفرقه شد . افغان ها توان حکومت بر سراسر ایران را نداشتند . به
همین دلیل در گوشه و کشور مدعیانی سر براوردند . روسیه و عثمانی نیز با
استفاده از آشفتگی اوضاع، قسمت هایی از شمال و غرب ایران را اشغال کردند .
-2نادر که بود و چگونه سلسله ی افشاریه را پایه گذاری کرد ؟
نادر سرداری از ایل افشار بود. برای نجات ایران به یکی از شاهزادگان صفوی پیوست . او نخست افغان ها را سرکوب و تارومار کرد و سپس نیروهای روسیه و عثمانی را از ایران بیرون راند . نارد پس از این پیروزی ها ، خاندان صفوی را کنار زد و بر تخت شاهی نشست . بدین ترتیب سلسله افشاریه پایه گذاری شد.
-3بیشتر دوره ی پادشاهی نادر چگونه گذشت ؟
بیشتر دوره ی دوازده ساله ی پادشاهی نادر به نبرد با بیگانگان و فرو نشاندن شورش های داخلی گذشت .
-4چرا نادر به هندوستان لشکر کشید ؟
نادرشاه در تعقیب گروهی از افغان های شورشی که به هندوستان گریخته بودند ،
به ان کشور لشکر کشید . او تا دهلی پیش رفت و با غنیمت های بسیار به کشور
بازگشت .
-5چرا نادر شاه کوشید ایران را یکپارچه و قدرتمند کند ؟
تا بتواند از استقلال و تمامیت سرزمین خود در براب ر دشمنان دفاع کند . وی
از موقعیت حساس خلیج فارس و اهمیت نیروی دریایی آگاه بود ، از این رو برای
تأسیس نیروی دریایی ایران در خلیج فارس کارهایی انجام داد اما این کارها
با مرگ او متوقف شد .
-6چرا نادر در اواخر عمر به رفتارهای خشونت آمیز و بی رحمانه روی آورد ؟
نافرمانی ها و شورش ها ی پیاپی در سال های پایانی حکومت نادر ، تأثیر روحی
و روانی نا مطلوبی بر او گذاشت . او نسبت به اطرافیان و سرداران خود
بدگمان شد.
-7پس از قتل نادر اوضاع ایران چگونه شد ؟
ایران بار دیگر به صحنه ب جنگ حاکمان محلی و سران ایل ها تبدیل شد و نا
آرامی و آشوب سراسر کشور را فرا گرفت . از قلمرو پهناوری هم که نادرشاه بر
ان فرمان می راند ، فقط خراسان در اختیار شاهرخ نوه ی او باقی ماند .
-8شیوه ی حکومتی کریم خان زند چگونه بود؟او
با ملایمت و مهربانی با مردم رفتار می کرد ، به صلح ، آسایش و آرامش عمومی
اهمیت می داد و می کوشید با استفاده از شیوه های مسالمت آمیز ، از بروز نا
امنی و شورش های داخلی جلوگیری کند .
-9اوضاع کشور در دوران کریم خان زند چگونه بود ؟ در این دوران ثُبات وآرامش نس بی در سراسر کشور به وجود آمد و در نتیجه اوضاع اجتماعی و اقتصادی بهتر شد .
-10بناهای مهم دوره زندیه را نام ببرید ؟ بازار وکیل – مسجد وکیل – حمام وکیل - ارگ کریم خان .
-11عاقبت رئیس ایل قاجار چه شد ؟ رئیس این ایل پس از کشته شدن نادرشاه مدعی حکومت ایران شد اما از کریم خان زند شکست خورد و به قتل رسید.
12-آقا محمد خان که بود و چه کرد ؟ پسر رئیس ایل قاجار بود ، پس از مرگ کریم خان تلاش برای رسیدن به حکومت را آغاز کرد . او پس از مدتی جنگ و گریز ، لطفعلی خان ، آخرین فرمانروای زندیه را شکست داد و به قتل رساند . همچنین مردم کرمان را به دلیل پناه دادن به لطفعلی خان ، بی رحمانه مجازات کرد.
-13آقا محمد خان چگونه صاحب حکومت مرکزی نسبتاً نیرومندی شد؟
آقا محمد خان با لشکرکشی های پیاپی بر سراسر ایران مسلط شد و حکومت قاجار
را بنیان گذاشت . در نتیجه ی تلاش های سیاسی و نظامی او ، ایران باردیگر
یکپارچگی سرزمین خود را به دست آورد .
-14شیوه ی به قدرت رسیدن سلسله های افشاریه و زندیه و قاجاریه چه شباهتی به هم دارند؟
هرسه باجنگ به قدرت رسیدند
هرسه ساختار ایلیاتی داشتند
- هر سه زمانی به قدرت رسیدند که ناآرامی ایجاد شده بود.
-هرسه تقریبا سیطره ی یک قبیله بر کل کشور بود.
-افشار. زند..قاجارهر سه باعث باعث یکپارچگی کشور و ایجاد حکومت نیرومند در کشور شدند.
-هرسه حکومت های کم دوامی بودند.
-15دوره ی حکومت فتحعلی شاه همزمان با آغاز نفوذ و دخالت کدام کشورها در ایران بود؟ روسیه – انگلستان – فرانسه .
-16چرا در فاصله ی سقوط صفویه تا روی کار امدن قاجاریه اوضاع کشورهای اروپایی تغییر کرده بود ؟ یکی از دلایل عمده ی این تغییر ، انقلاب صنعتی بود که از انگلستان آغاز شد و در دیگر کشورها ی اروپایی گسترش
یافت .
-17انقلاب صنعتی چه نتایجی به دنبال داشت؟
در نتیجه ی این انقلاب ، نیروی ماشین و ابزارهای صنعتی جای نیروی انسان و
ابزارهای دستی را در تولید گرفت . از این رو سرعت و میزان تولید افزایش
یافت . انقلاب صنعتی موجب شکوفایی اقتصادی و افزایش قدرت نظامی و سیاسی
کشورهای اروپایی شد و توجه آنها را به سوی کشورهایی که مواد اولیه یا بازار
مصرف مناسبی داشتند ، جلب کرد.
-18یکی از اهداف استعماری دولت روسیه چه بود؟ رسیدن به آب های آزاد و گرم خلیج فارس و اقیانوس هند .
-19جنگ بین ایران و روسیه در زمان فتحعلی شاه را توضیح دهید؟
در زمان فتحعلی شاه روسیه با ارتشی مجهز به سلاح های جدید و آشنا با فنون
جنگی تازه به قلمرو ایراندر قفقاز حمله کرد . سپاه ایران که از جنگاوران
ایل های مختلف تشکیل شده بود با سلاح های ابتدایی به مقابله با نیروهای
متجاوز روس پرداخت . سرانجام پس از ده سال جنگ نابرابر ، با وجود دلاوری
نیروهای ایرانی ، روسیه پیروز شد.
-20عهدنامه ی گلستان بین چه دولت هایی بسته شد و موارد آن چه بود؟
بین ایران و روسیه – به موجب این عهدنامه ، ایالت های گرجستان و داغستان و
شهرهای باکو و گنجه از حاکمیت ایران خارج شد و تحت حاکمیت روسیه قرار
گرفتند .
-21پس از انعقاد عهدنامه ی گلستان مردم ایران چه کردند؟
مردم ای ران که از عهدنامه ی گلستان ناخشنود بودند ، با فتوای علما برای
آزاد کردن سرزمین های اشغالی بسیج شدند . سپاه ایران که از جنگاوران ایل ها
و نیروهای داوطلب مردمی تشکیل شده بود به سرعت مناطق اشغال شده را آزاد
کرد . روسیه با تمام قوا و تجهیزات خود وارد جنگ شد وایران را شکست داد
.
-22یکی از هدف های اصلی انگلستان از برقراری ارتباط با حکومت قاجار چه بود ؟ این بود که نگذارد کشورهای رقیب از طریق ایران به هندوستان دسترسی پیدا کنند .
-23در عهد نامه های دوره فتحعلی شاه بین ایران و انگلستان طرفین چه تعهداتی نسبت به هم داشتند؟
حکومت قاجار تعهد کرد که به هیچ کشوری اجازه ندهد از خاک ایران به
هندوستان لشکرکشی کند . در عوض انگلیسی ها نیز متعهد شدند که در صورت حمله ی
کشورهای دیگر به ایران به حکومت قاجار کمک های مالی و نظامی کنند .
-24انگلستان در دوران محمدشاه و ناصرالدین شاه چه کرد ؟ با لشکرکشی به خلیج فارس و حمله به جزایر و بنادر ایران ، حکومت قاجار را مجبور کرد که به جدایی افغانستان از ایران رضایت دهد .
-25انگلیسی ها ناصرالدین شاه را وادار به انجام چه کاری کردند؟
وادار کردند که با جدایی قسمت شرقی سیستان و بلوچستان از ایران موافقت کند
. علاوه بر اینها تعدادی از جزایر ایرانی خلیج فارس را اشغال و به پایگاه
نظامی خود تبدیل کردند .
-26هدف دولت انگلستان از جدا کردن افغانستان و بخش شرقی سیستان و بلوچستان از ایران چه بود ؟
چون هندمستعمره انگلیس بودوازطریق افغانستان می خواست به هندراه پیداکند